به گزارش اقتصادران، روز جمعه انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شد و همین موضوع باعث شد که بازارها کمی به آرامش برسند تا زمان انتخاب کابینه دولت جدید در یک مسیر نسبتا متعادل حرکت کنند و پس از آن با توجه به اینکه چه برنامه‌ای برای اقتصاد و سیاست کشور دارند بازارها نیز تغییر مسیر دهند.
در هفته‌ای که گذشت بازار شرایط بدی نداشت و نسبت به انتخابات در آخرین روزهای کاری خود واکنش مثبت نشان داد و به عقیده برخی از کارشناسان این مثبت شدن بازار به روز جاری نیز سرایت خواهد کرد. البته باید به این موضوع توجه داشت که از روز جاری دامنه نوسان پس از گذشت حدودا یک ماه به حالت معمول خود باز خواهد گشت. پس از شهادت رییس‌جمهور و هیات همراه در روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت با تصمیم هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار معاملات بورس دامنه نوسان سهام به ۲درصد کاهش پیدا کرد. این تصمیم به منظور مدیریت هیجانات فعالان بازار و کاهش ریسک‌های بازار سهام اتخاذ شد. محدودیت دامنه نوسان در روز بعد (سه‌شنبه پس از سانحه سقوط بالگرد) برای کنترل شرایط بازار کافی بود، اما تداوم این تصمیم با توجه به تعطیل نبودن سایر بخش‌های کشور، نتیجه‌ای نداشت.
قادر معصومی خانقاه، مدیر نظارت بر بورس‌ها درخصوص محدودیت دامنه نوسان گفت: «در خصوص تصمیم هیات مدیره سازمان بورس مبنی بر محدودیت دامنه نوسان از اواخر اردیبهشت تا ۹ تیرماه باید اشاره کرد که به سبب حادثه‌ای که برای بالگرد رییس‌جمهور و همراهان رخ داد سازمان بورس به استناد مفاد قانون اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران به منظور حمایت از حقوق سهامداران و صیانت از منابع آنها تصمیماتی را اتخاذ کرد که یکی از آنها کاهش دامنه نوسان به مثبت و منفی ۲ درصد بود.»
او در نهایت گفت: «حالا باتوجه به رصد شرایط و بنابر جلسات برگزار شده قرار شد از تاریخ ۹ تیرماه ۱۴۰۳ دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران و فرابورس (به جز بازار پایه و توافقی) از مثبت و منفی ۲ درصد به مثبت و منفی ۶ درصد افزایش پیدا کند و دامنه نوسان قیمت صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی و مختلط از نوع قابل معامله به همان دامنه نوسان قیمت قبل از کاهش دامنه نوسان که ۱۰ درصد بود برگردد.»
به نظر می‌رسد که این بازگشت دامنه نوسان به اراقام خود می‌تواند ورود نقددینگی و پس از آن افزایش ارزش معاملات را در پی داشته باشد.
فعالان بازار سرمایه انتظارات بسیار زیادی از دولت چهاردهم دارند که مهم‌ترین آن عدم دخالت و دستکاری و همچنین حذف قیمت‌گذاری دستوری است. در اصل یکی از نیازهای بازار سهام داشتن مدیرانی با ثبات، با دانش و تجربه فراوان است تا در روزهای سخت کمک حال باشند و تنها نقش ناظر را نداشته باشند. برزو حق‌شناس، کارشناس بازار سرمایه درخصوص انتخابات و انتظارات نوشت: «انتظارات بازار سرمایه از دولت مشخص است، اما دیدگاه‌های کاندیدا‌ها در خلاف یکدیگر قرار دارد. دیدگاه یکی از این دو طیف که در سه سال گذشته نیز شاهد آن بودیم، پیش‌روی به سمت دلار زدایی، هرچه دولتی‌تر شدن اقتصاد و اعمال حاکمیت بیشتر دولت بر اقتصاد است که بیان انتظارات به این طیف از کاندیدا‌ها نتیجه‌ای را به دنبال نخواهد داشت؛ در مقابل، طیف دیگری با شعار اقتصاد آزاد قرار دارند که انتظارات بازار سرمایه از آنها، تحقق شعار بها دادن به تفکرات کارشناسان و اجرایی شدن وعده‌های ذکر شده جهت بهبود وضعیت بورس است.
مسائل کلان اقتصاد کشور در درجه‌ای از وخامت قرار دارند که هیچ یک از دولت‌ها در کوتاه‌مدت قادر به حل این مسائل نخواهند بود و صدور وعده در این باره، صرفا یک رویا و حرفی شعار زده است. طیفی از کاندیدا‌ها بر این شرایط واقف‌اند و بر حل مسائل کشور با جهان تأکید می‌ورزند، که این نکته می‌تواند انتظارات تورمی را کنترل کند، در کوتاه‌مدت به جامعه امید تزریق کرده و از بحرانی بودن شرایط موجود بکاهد؛ اما در بلندمدت -با توجه به مسائل کلانِ بسیار، حل این بحران‌ها به تصمیمات سختی نیاز دارد که در حد تصمیم‌گیری دولت‌ها نخواهد بود و به تصمیمات کلان نظام نیازمند است.»
تالار شیشه‌ای از دریچه معاملات
در هفته اخیر شاخص کل بورس ۲ درصد افزایش یافت و در ارتفاع ۲ میلیون و ۸۵ هزار واحدی و شاخص کل هم‌وزن با افزایش ۱.۱۳ درصدی در پله ۶۷۳ هزار و ۲۶۳ واحدی قرار گرفت و شاخص کل فرابورس نیز با افزایش ۱.۹۳ درصدی در ارتفاع ۲۲ هزار و ۳۰۳ واحدی ایستاد.
همچنین صنعت استخراج نفت به جز کشف با افزایش ۴.۷۵ درصدی بیشترین رشد را بین صنایع بورسی داشت و صنعت اطلاعات و ارتباطات هم در جایگاه بعدی قرار گرفت. همچنین صنعت وسایل ارتباطی با افت اطلاعات و ارتباطات درصدی در بین صنایع بیشترین کاهش را تجربه کرد. مجموع ارزش معاملات خرد و حق تقدم‌ها در این هفته کاری ۷ هزار و ۷۸ میلیارد تومان بود. جزئیات ارزش معاملات خرد روزانه به این شکل بود که شنبه هزار و ۵۳۹ میلیارد، یکشنبه هزار و ۷۹۵ میلیارد تومان، دوشنبه هزار و ۸۴۲ میلیارد تومان و چهارشنبه هزار و ۹۰۶ میلیارد تومان ارزش معاملات روی تابلو ثبت شد. میانگین سرانه خرید افراد حقیقی در این هفته کاری ۲۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و میانگین سرانه فروش آنها ۲۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بوده است. همچنین در این هفته کاری ۲۰۵ میلیارد تومان نقدینگی افراد حقیقی از بازار سهام خارج شد.
بورس کالا در یک نگاه
آمار معاملات بازار فیزیکی بورس کالای ایران نشان می‌دهد در هفته منتهی به ۸ تیر ۳۸۶ شرکت در تالارها و بازار فرعی کالا و محصولشان را عرضه کردند که به معامله نزدیک به ۲.۱ میلیون تن انواع کالا و محصول به ارزش ۲۱.۵ هزار میلیارد تومان منتهی شد. ارزش معاملات ۱۰ شرکت برتر ۹.۵ هزار میلیارد تومان برآورد شد. بورس کالای ایران برترین‌های بورس کالا در هفته منتهی به ۸ تیر را براساس ارزش فروش شرکت‌ها در بازار فیزیکی اعلام کرد. جزییات رتبه‌بندی جایگاه شرکت‌ها از لحاظ فروش به شرح زیر است: ملی صنایع مس ایران (فملی) با ثبت معامله ۹ هزار و ۲۱۵ تن مس کاتد، مس کم عیار، مس مفتول، سولفور مولیبدن، اکسید مولیبدن و کننسانتره فلزات گرانبها به ارزش ۳ هزار و ۳۰۹ میلیارد تومان در رتبه نخست ایستاد.
فولاد خوزستان (فخوز) با فروش ۸۱ هزار و ۳۲۰ تن آهن اسفنجی، شمش بلوم، تختال و آرگون به ارزش یک هزار و ۳۲۳ میلیارد تومان، دوم شد. معدنی و صنعتی گل گهر (کگل) با فروش ۱۹۰ هزار تن گندله و کنسانتره سنگ آهن به ارزش ۹۹۸ میلیارد تومان، سوم شد.
پالایش نفت اصفهان (شپنا) با ثبت معامله ۳۸ هزار تن وکیوم باتوم و لوب کات سبک به ارزش ۵۸۱ میلیارد تومان، ششم شد. پالایش نفت بندرعباس (شبندر) با فروش ۳۰ هزار تن لوب کات سنگین و وکیوم باتوم به ارزش ۵۶۹ میلیارد تومان در رتبه هفتم ایستاد.
فولاد هرمزگان جنوب (هرمز) با ثبت معامله ۲۰ هزار تن تختال به ارزش ۴۵۲ میلیارد تومان هشتم شد. سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران ۳۴ هزار و ۶۰۰ تن آهن اسفنجی به ارزش ۴۳۲ میلیارد تومان فروخت نهم شد. ذوب آهن اصفهان (ذوب) با فروش ۱۷ هزار و ۳۵۰ تن شمش بلوم و ثبت ارزش ۳۷۵ میلیارد تومان دهم شد.
