به گزارش اقتصادران، مرکز آمار ایران در روزهای اخیر جدیدترین گزارش خود از نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوارها در سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد و در آن گزارش، ارقام درآمد و هزینه خانوارهای شهری و روستایی را در سالی که گذشت زیر ذره‌بین برد. در این گزارش، هزینه‌ها و درآمدهای ایرانیان در دسته‌بندی‌های گوناگون مورد بررسی قرار گرفته‌اند که یکی از این دسته‌بندی‌ها، دهک‌های هزینه‌ای اول تا دهم است.
داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهند که در سال گذشته، میزان هزینه‌کرد سالانه خانوارها در دهک‌ها تفاوت چشمگیری داشته است؛ طوری که متوسط هزینه سالانه زندگی دهک دهم که غنی‌ترین دهک به شمار می‌رود، چه در روستاها و در شهرها، حدود سه برابر بیش از دهک اول که شامل فقیرترین خانوارهاست بوده است.
کالاهای غیرخوراکی؛ علت اصلی تفاوت هزینه فقرا و ثروتمندان
با استناد به داده‌های مرکز آمار ایران، متوسط هزینه سالانه هر خانوار شهری در سال ۱۴۰۲ برابر با ۲۰۶ میلیون تومان بود که ۵۱ میلیون تومان از این مبلغ به هزینه کالاهای خوراکی و دخانی اختصاص یافت و ۱۵۵ میلیون تومان صرف کالاهای خوراکی شد.
بررسی این رقم به تفکیک داده‌ها اما نشان می‌دهد در دهک اول، میانگین هزینه سالانه تنها ۴۷ میلیون تومان بود. طوری که این دهک فقط ۲۰ میلیون تومان برای کالاهای خوراکی و ۲۷ میلیون تومان برای کالاهای غیرخوراکی هزینه کردند.
نکته دیگر این گزارش آن است که تفاوت اصلی مخارج پولدارها و فقرا در مناطق شهری، در کالاهای غیرخوراکی بوده است. چراکه بازه هزینه‌کرد دهک‌ها برای کالاهای خوراکی از ۲۰ میلیون تا ۹۵ میلیون تومان بوده اما این رقم در کالاهای غیرخوراکی، از ۲۷ میلیون تا ۴۹۴ میلیون تومان متغیر بوده است.
هزینه سالانه دهم اول روستایی؛ تنها ۱۸ میلیون تومان!
با استناد به داده‌های مرکز آمار، وضعیت نسبت هزینه‌کرد پردآمدها به کم‌درآمدها در مناطق روستانشین نیز مشابه شهرها بود؛ به نحوی که هزینه خانوارهای روستایی در دهک دهم ۲.۸ برابر دهک اول ثبت شد.
در دهک اول روستایی، متوسط هزینه سال ۱۴۰۲ تنها ۱۸ میلیون تومان بود که شامل ۱۰ میلیون تومان هزینه کالاهای خوراکی و حدود هشت میلیون تومان کالاهای غیرخوراکی می‌شد. به این ترتیب، دهک اول روستایی تنها دهکی بود که بخش عمده هزینه‌های خود را به کالاهای خوراکی اختصاص داد.
در دهک دهم روستایی اما متوسط هزینه سال گذشته ۳۱۰ میلیون تومان بود و این دهک ۱۰۰ میلیون تومان برای کالاهای خوراکی و ۲۱۰ میلیون تومان برای کالاهای غیرخوراکی هزینه کرد.
